จากที่ได้เดินทางไปสำรวจพื้นที่ในวันที่ 21 และ 22 มกรมคม 2555 ที่ผ่านมา เพื่อจะทำค่ายสร้างคน คนสร้างค่าย ครั้งที่ 3 ณ จังหวัดเลย ตลอดการเดินทางนั้น ความหลายหลายทางสิ่งแวดล้อม ภูเขามากมาย ดอกไม้หลากสีสัน วิถีชีวิตของคน ไทเลย ต่างทำให้ฉันอดนึกไม่ได้ว่า ค่ายครั้งนี้ คงเป็นอีกค่ายหนึ่งที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม วิถีชีวิต และมีหลายสิ่งหลายอย่างที่น่าค้นหาเสียเหลือเกิน ฉันได้มีโอกาสพูดคุยกับคุณตาท่านหนึ่ง และคุณอาของเพื่อนฉัน ท่านได้แนะนำและเป็นมัคคุเทศน์เพื่อนำเราไปสู่จุดหมายที่ตั้งไว้ หากถามว่า การลงพื้นที่ชุมชนเพื่อทำค่ายนั้น ได้ตั้งเป้าหมายไว้หรือไม่ ฉันขอตอบเลยว่า แน่นอนที่สุด ที่จะต้องมีการวางเป้าหมายไว้ว่า เราจะทำอะไร บริบททางสังคมของพื้นที่นั้นเป็นอย่างไร วิถีชีวิตเป็นอย่างไร และความกันดารที่หลายๆคนมักนึกถึงนั้น เป็นอย่างไร กันดารแบบไหนหล่ะ ไม่มีไฟฟ้า ไม่มีน้ำประปา โรงเรียนแห่งนั้นไม่มีห้องสมุด ไม่มีโรงอาหาร ไม่มีสนามกีฬา อย่างงั้นหรือ นั่นก็เป็นประเด็นที่ทำให้ฉันฉุกคิดอยู่ตลอดเวลา แต่ถึงอย่างไร การเดินทางครั้งนี้ คงเป็นการเดินทางที่แสนวิเศษแน่นอน "เอาใจนำพา เอาศรัทธานำทาง" คำกล่าวของพี่คนหนึ่ง ที่ปลุกอุดมการณ์ให้ฉันรักในกิจกรรม และรักการทำกิจกรรม แน่นอนคะ เกิดมาทั้งที...อยากทำอะไรให้เต็มที่กับชีวิตก่อนไม่มีเวลาจะทำ..ทำเท่าแรงที่มี...และทำให้ดีที่สุด คงเป็นคำกล่าวที่ดีที่สุดสำหรับฉัน
เริ่มเดินทางเข้าสู่ จังหวัดเลย ต่างคนต่างพากันอิดโรยกับระยะทางที่แสนไกล และถือโอกาสช่วงนี้เป็นช่วงที่จอดพักรถ ในปั้มน้ำมันแห่งหนึ่งก่อนจะเข้าอำเภอภูเรือ สายฝนที่ตกลงมาอย่างไม่ขาดสาย อากาศที่แสนจะหนาวเย็นและบรรยากาศสิ่งแวดล้อมที่สวยงามรายล้อมด้วยภูเขา ทำให้ฉันตื่นเต้นมากที่จะได้เห็นพื้นที่โรงเรียนที่จะไปสำรวจ
รถคันนี้สีสัน...มิใช่สีส้ม...อิอิ จากที่เดินทางจากสารคาม มุ่งสู่เลยนั้น ความรวดเร็วทันใจของคนขับ คงเป็นอีกสีสันหนึ่งที่ทำให้ผู้โดยสารใจหายใจคว่ำ แต่ที่ลืมมิได้คือ ความปลอดภัยในการเดินทาง ทุกคนต่างลุ้นอย่างใจหายใจคว่ำว่า รถคันนี้จะพาเราไปสู่จุดหมายได้อย่างปลอดภัยหรือไม่...
ตลอดการเดินทางมุ่งสู่โรงเรียนบ้านกกสะตี ที่ตั้งเป้าหมายไว้ ตลอดเส้นทาง ฉันแลเห็นภูเขาที่มีความแตกต่างกัน บางลูกก็เขียวชอุ่มด้วยต้นไม้ใหญ่ บางลูกก็หัวโล้นจนดูไม่ได้เลย ภูเขาลูกนี้ ถือได้ว่ายังมีต้นไม้ที่พอจะให้เห็นอยู่บ้าง แต่บางลูกนะสิ ความเป็นไร่เลื่อนลอยและวิถีชีวิตของชาวไทยเลยเปลี่ยนไป การกว๊านซื้อที่ดินของนายทุนเพื่อทำรีสอร์ท บนภูเขา ระบบทุนนิยมเริ่มคืบคลานเข้ามาโดยตาสีตาสาไม่รู้ วิถีของคนในชนบทเริ่มเปลี่ยนไป การมีเอกลักษณ์ของคนอีสานกำลังจะหมดไปแล้ว หากคนอีสานยังให้ทุนนิยมมาคืบคลานเอาความเจริญทางวัตถุเข้ามา จนลืมไปว่า ทรัพย์สินทางชุมชนที่เป็นที่ดินอันแสนล้ำค่านี้ควรค่าแก่การรักษาไว้ให้ลูกหลานต่อไป...
เป็นเวลาเกือบครึ่งวันที่เดินทางตั้งแต่จังหวัดมหาสารคามมุ่งสู่โรงเรียนบ้านกกสะตี ตำบลวังยาว อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย ถนนที่เดินทางไปนั้น แสนจะคดเคี้ยวเลี้ยวลด อีกทั้งลูกรังที่ไร้คนมาดูแล ยากแก่การขับขี่ยวดยานพาหนะเสียเหลือเกิน ภูเขาที่สลับซับซ้อน หมู่บ้านที่อยู่ในหุบเขา ฉันเห็นแล้ว เปลี่ยวจิตยิ่งนัก ไม่เชื่อเลยว่า ชาวบ้านมีวิถีชีวิตท่ามกลางภูเขาและไม่มีแม้แต่สิ่งอำนวยความสะดวกเลย วิถีของคนในชุมชนยังไม่เปลี่ยนแปลงเท่าไหร่นัก แต่สิ่งที่เปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัดเจนคือ ภูเขาหัวโล้น! มีเพียงต้นยางพาราที่นายทุนกว้านซื้อเป็นแถบๆ และกำลังจะมีรีสอร์ทและระบบทุนนิยมเข้ามากลืนกินวิถีและวัฒนธรรมไทเลยในไม่ช้านี้
